Dân tộc Do Thái là dân tộc tôn sùng tri thức và sự hài hước, với họ tri thức là gốc để sinh tồn, còn hài hước là món ăn tinh thần quan trọng. Người Do Thái cho rằng chỉ có những người có bản lĩnh mạnh mẽ, không cuối đầu khuất phục trước khó khăn mới có thể lạc quan và hài hước trong mọi hoàn cảnh. Họ luôn mang những kinh nghiệm sống của họ vào những câu chuyện hài hước để thể hiện tinh thần lạc quan, kiên cường và dũng khí đấu tranh chống lại nghịch cảnh. Cuốn sách “Những mẩu chuyện hài hước trong xử thế của người Do Thái” của tác giả Hoa Sơn, Thành Khang, Thủy Tiên biên dịch, Nhà xuất bản Thanh hóa, ấn hành năm 2019 với 182 trang. Cuốn sách sẽ giới thiệu một cách toàn diện và súc tích trí tuệ ngàn năm của người Do Thái. 

Cuốn sách "Những mẩu chuyện hài hước trong xử thế của người Do Thái" phản ánh nền văn hóa hàng nghì năm của dân tộc Do Thái không chỉ mang đến những tiếng cười sảng khoái mà còn là hành trình khám phá văn hóa xử thế độc đáo của người Do Thái. Gần 100 mẩu chuyện đặc sắc là gần 100 tiếng cười ở nhiều phương diện khác nhau: Giao tiếp, giáo dục, cuộc sống… ngắn gọn, dí dỏm, bạn sẽ học hỏi được nhiều bài học thiết thực về cách ứng xử khéo léo, giải quyết vấn đề một cách thông minh và lạc quan. Từ đó, khám phá được vô vàn giá trị từ cuộc sống, học hỏi từ những thất bại và rút ra bài học quý giá, cuốn sách được thể hiện qua năm phần của cuốn sách:

Phần một, Hài hước trong ngụ ngôn: Những mẩu chuyện ngụ ngôn, hài hước không chỉ nhằm mục đích giải trí mà còn mang hàm ý sâu sắc, mỗi câu chuyện mở ra một thế giới riêng của tiếng cười, giúp chúng ta nhận ra ý nghĩa sâu xa của từng mẩu chuyện, tạo nên những bài học quý giá gồm các mẫu chuyện lòng tham, chó và mèo, to và nhỏ, ai chơi xỏ ai … Trong đó, mẫu chuyện “Lòng tham” viết về Thượng đế tạo ra và ban tuổi thọ cho: con lừa, con chó, con khỉ và con người, các con vật đều xin giảm tuổi thọ, chỉ duy nhất con người xin Thượng đế ban thêm tuổi thọ của các con vật khác từ chối để cho mình. “… Thưa thượng đế, 20 năm chẳng phải quá ngắn ư ? Xin Ngài hãy ban cho con 30 năm sinh mạng mà con lừa từ chối nhận, 15 năm sinh mạng con chó từ bỏ và 10 năm sinh mạng mà con khỉ cự tuyệt có được không?..” Chính vì lòng tham của con người đã khiến bản thân phải sống một cuộc đời nhiều thăng trầm. Chính nhờ có quan điểm về cuộc đời như thế mà người Do Thái luôn biết khi nào bản thân nên dừng lại. 

Phần hai, Hài hước trong giao tiếp: Ở phần này chúng ta sẽ thấy được những sự khéo léo trong cách giải quyết vấn đề, sự tôn trọng trong giao tiếp và đã hình thành nên một nền văn hóa giao tiếp độc đáo, qua đó phản ánh tính cách và triết lý sống của họ. Những mẩu chuyện hài hước không chỉ làm cho môi trường giao tiếp trở nên nhẹ nhàng, mà còn giúp xây dựng mối quan hệ tốt đẹp giữa con người với nhau. Khi chúng ta biết cách hưởng ứng tiếng cười, những rào cản trong giao tiếp sẽ được xóa bỏ, mở ra cánh cửa cho sự hiểu biết và tôn trọng lẫn nhau. Thể hiện qua các mẩu chuyện bao gồm các mẫu chuyện; Sĩ diện, tự cười nhạo mình; Đa nghi như tào tháo; Người thợ hớt tóc thông minh, trong đó mẩu chuyện “Người thợ hớt tóc thông minh” đã khéo léo vận dụng cơ trí của mình để thoát chết như “…Tiểu nhân thật đáng chết! vừa nãy cạo râu tiểu nhân sơ ý cạo mất lông mày của ngài. Đại quan lòng dạ hải hà, xin thứ tội cho tiểu nhân! Đại quan vừa nghe thấy liền tắt hẳn nụ cười. không còn lông mày thì sau này làm sao dám ra đường nhìn mặt ai chứ? Ông ta giận như diên, định nổi cơn thịnh nộ. nhưng ông chợt dừng lại nghĩ: “mình vừa nói rất rộng lượng không so đo việc nhỏ cơ mà! Sao mình có thể việc này mà trị hắn tội chết được…”

Đến với Phần ba, Hài hước về cuộc sống: ở phần này gồm các mẩu chuyện như: Chiếc áo khoác cũ; Khơi ngợi lòng tham, Người nên đến thì không đến! … các mẫu chuyện thể hiện tính hài hước Dân tộc Do Thái là một dân tộc tràn đầy niềm tin yêu vào cuộc sống, bất luận họ gặp phải khó khăn gì đi chăng nữa, họ vẫn cho phép mình tận hưởng niềm vui của cuộc đời. Các câu chuyện trong cuốn sách không chỉ đơn thuần là những tình huống dở khóc, dở cười mà còn ẩn chứa những suy tư sâu sắc về cách con người ứng xử với nhau trong xã hội. Trong đó mẩu chuyện: “Người tốt”, “…Người đi đường hỏi? anh là chủ chiếc xe này hả - Đúng vậy. Anh có biết ban nãy chiếc xe tự chạy về phía trước không? Người nọ trả lời – Đương nhiên là tôi biết bởi vì tôi đang đẩy nó mà. Nhưng không biết tại sao bây giờ lại không đẩy đi được nửa.” Qua câu chuyện cho ta thấy được trong cuộc sống nếu giúp dỡ người khác là việc tốt, nhưng nếu chưa rõ sự tình mà hăng hái lao vào giúp thì kết quả gây rắc rối hơn cho họ. 

Phần bốn, Hài hước về giáo dục: Người Do Thái nổi tiếng với việc trân trọng tri thức và coi trọng giáo dục. Điều này không chỉ là một ưu điểm trong đời sống cá nhân mà còn là nền tảng cho sự phát triển xã hội. chỉ cần giáo dục đúng cách thì người bình thường cũng có thể trở thành một tài năng kiệt xuất như các mẩu chuyện: Thằng ngốc, Giáo sĩ khiêm nhường, Học tập người khác, cho cá chi bằng cho cần câu ... Trong đó mẩu chuyện “Cần gì phải sống” … Sáng sớm ngủ dậy, Người anh bảo cậu em gấp chăn lại. Cậu em lười biếng nói: tối cũng ngủ gấp chi cho mất công, ăn cơm rửa chén cậu bảo chiều cũng ăn rửa chi cho mất công …Qua hôm sau, đến giờ ăn cơm. Người anh ăn cơm, ngủ cũng chẳng màn đến cậu em, cậu em thắc mắc và nổi nóng hét lên: không cho em ăn, không cho em ngủ thế chẳng phải muốn em chết à? Người anh trả lời: Đúng vậy, con người dù sao cũng phải chết, em hà tất phải sống làm gì cho mất công!” Qua câu chuyện cho ta thấy khéo léo dùng cách “gậy ông đập lưng ông” để đánh trúng tim đen người cần giáo dục muốn ngụy biện cũng không ngụy biện được, từ đó khiến họ tự nhận thức được về vấn đề và tự thay đổi bản thân …

Phần năm, hài hước trong thành công và thất bại: Người Do Thái cho rằng cuộc sống biến đổi khôn lường, đừng đặt ra cho mình những nguyên tắc cứng nhắc thì mới có thể thành công. Trong cuộc sống họ luôn dựa vào trực giác nhạy bén của mình để nghĩ ra ý tưởng độc đáo, phá vỡ lối mòn tư duy mà người thường khó nghĩ ra. Nhờ đó, họ đạt được thành công vượt trội trong cuộc sống, những mẫu chuyện trong phần này gồm: Biệt thự sang trọng giá một France pháp; Món nợ học phí; Hưởng thụ quả ngọt … và mẩu chuyện “Vận mệnh nằm trong tay mình” viết về ông lão sống ở vùng núi ngoại ô thành phố Jerusalem rất thông thái, ai có vấn đề gì thắc mắc, ông cũng giải đáp được: “… Cháu ạ! Nếu ta nói nó sống thì các cháu sẽ bóp chết nó. Còn ta nói nó chết thì các cháu thả lỏng tay cho nó chạy đi. Sự sống chết của nó nằm trong tay các cháu đấy!”. Thật đúng vậy, chúng ta có quyền lựa chọn trở thành người thành công hay người tầm thường là tùy thuộc vào bản thân của chúng ta mà thôi.

Chắc chắn rằng, “Những mẫu chuyện hài hước trong xử thế của người Do Thái” sẽ mang đến cho bạn những giây phút thư giãn tuyệt vời và nguồn cảm hứng tích cực về cuộc sống, những mẩu chuyện trong cuốn sách còn khuyến khích chúng ta trân trọng gia đình và những mối quan hệ xã hội. Từ đó có thể đưa ra những quyết định sáng suốt, đồng thời mở ra những bài học có giá trị để bạn áp dụng vào thực tế. Cuốn sách khẳng định rằng, dù đời sống có khó khăn đến đâu, một chút hài hước luôn là liều thuốc tốt cho tâm hồn

Mộng Thư - Thư viện Bến Cát